Күн, оның шұғыласы, қыран және ұлттық өрнек бейнесі алтын түстес. Оның авторы суретші Шәкен Ниязбеков.

Ту ел үшін маңызды барлық рәсімдерге көтеріледі, ол халықаралық оқиғаларға қатысады, чемпион-спортшылар оны мақтан тұтып биікке көтереді. Онымен ең жарқын жеңістер мен жетістіктер байланыстырылады.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы – бүкіл әлемде танылған маңызды нышан. Елтаңба шеңбер түрінде және көгілдір түс аясында шаңырақ бейнеленген, бұл шаңырақтан жан-жаққа күн сәулесіндей уықтар салынған. Шаңырақтың оң және сол жағында қос қанатты пырақ орналасқан. Жоғарғы бөлігінде көлемді бес бұрышты жұлдыз, ал төменгі бөлігінде – «Qazaqstan» деген жазу бар. Елтаңбаның авторлары –сәулетшілер Жандарбек Мәлібеков пен Шота Уәлиханов.

Мемлекеттік елтаңбада қолданылатын негізгі түс-алтынның түсі, ол байлықтың, әділеттіліктің және ұлылықтың символы болып табылады. Сондай – ақ, тудың түсі-көгілдір, ол алтын түсімен үйлеседі және таза аспанды, бейбітшілік пен әл-ауқатты бейнелейді.

Гимн-бұл мемлекеттің басты рәмізінің бірі және «Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері туралы» Конституциялық заңда көзделген жағдайларда орындалатын маңызды дыбыстық рәміздер ретінде әрекет етеді. Оның негізі халық арасында танымал «Менің Қазақстаным» патриоттық әні болды. Ол 1956 жылы Жұмекен Нәжімеденовтің өлеңіне жазылған Шәмші Қалдаяқовтың әні. Әнге мемлекеттік әнұранның жоғары мәртебесін беру және салтанатты дыбыс шығару үшін Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев бастапқы мәтінді толықтырылды.Тәуелсіз Қазақстан тарихында елдің Мемлекеттік гимні екі рет 1992 және 2006 жылдары бекітілді.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері біздің мемлекеттігіміздің қуаты мен даңқын, беріктігін, еліміздің өткен батырлығы мен аман-есен жеткен ұлылығын және біздің жасампаз болашағымызды бейнелейді.

Жаппай қуғын-сүргіндер Солтүстік Қазақстанды да айналып өтпеді, 7 мың адам қуғын-сүргінге ұшыраған. Олардың ішінде қазақ мәдениетінің, ғылым мен ағартудың көрнекті өкілдері, біздің ұлы жерлестеріміз Мағжан Жұмабаев, Үкілі Ыбырай, Смағұл Сәдуақасов, Нығмет Сырғабеков, Қайсар Тәштитов, Ғаббас Тоғжанов, Жұмағали Тілеулин бар. Петропавлда жазушы Александр Солженицын мен ақын Лев Гумилев жер аударылып келген. Ұлы Отан соғысы кезінде Солтүстік Қазақстан облысына мыңдаған немістер, шешендер, ингуштер, поляктар және басқа да халықтар жер аударылды.

Саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу үшін Петропавлда ІІХК ғимараты болған жерде монумент орнатылған. Болат рельстерге жабылғандай, тұғырда үшбұрыш пирамидада, қазақ және орыс тілдерінде: «Саяси қуғын-сүргін құрбандарына» деген жазу бар. Үшбұрыш пирамида – әлемдегі белгілі адамның символы. Ол өз уақытында Қазақстанға қуғын-сүргінге ұшырағандардың келген темір рельстеріне бекітілгендей. Композицияда үш түс қолданылған – өлімнің символы ретінде қара, қызыл – қан түсі және ақ – үміт түсі, болашаққа деген сенім, өмір түсі. Жанында жазықсыз зардап шеккен және қаза тапқан адамдардың аттары жазылған еске алу қабырғасы тұрғызылды. Саяси қуғын-сүргіндер құрбандарына ескерткішпен бірге қабырға бірыңғай мемориалдық кешенді құрайды.

Қазақстан халқы саяси қуғын-сүргіннен зардап шеккен миллиондаған отандастар туралы есте сақтауда. Террордың уақыты туралы «Қайғы кітаптары» шығарылып, фильмдер түсіріліп, мемориалдық кешендер салынуда.

Республикада өз мақсаты бойынша бірегей АЛЖИР – Отанын сатушылар әйелдерінің Ақмола лагері орналасқан, оның контингенті саяси қылмыстары үшін сотталғандардың әйелдерін құрады. Бұл жерде атақты жауынгер М. Тухачевскийдің анасы мен әпкесі, т. Рыскуловтың әйелі мен қызы, Т. Жүргенов пен С. Ходжановтың әйелдері жазасын өтеген.

1937-1938 жылдары террор жаппай сипат алды. Осы жылдары Кеңес билігіне көшкен «Алаш» партиясының көшбасшылары: Ж. Аймауытов, А. Ермеков, Х. Досмұхамедов, А. Бөкейханов халық жауы деп жарияланды.

Қазақ әдебиетінің негізін қалаушылар С. Сейфуллин, Б. Майлин, І. Жансүгіров, М. Жұмабаев, М. Дулатов қуғын-сүргінге ұшырады.

Қазақстан ғылымына елеулі зиян келтірілді. Қазақ лингвистикасының негізін қалаушы А. Байтұрсынов, белгілі ғалым тілші Қ. Жұбанов, қазақстандық тарихи мектептің негізін қалаушы С. Д. Асфендиаров, КСРО ҒА Қазақстандық филиалы басшыларының бірі М. Төлепов қуғын-сүргінге ұшырады.

Индустрияландыру ұйымдастырушылары: Горбачев К. В., Троцкий Л. С. – Қарағандыкөмір трестін басқарушы; Иванов В. И. – Балқаш мыс балқыту комбинатының директоры; Жандосов У. – Текелі кен басқармасының басқарушысы; Лаврентьев В. – «Эмбанефть» және «Актюбнефть» трестінің басқарушысы. Өндірісте болған кез келген апаттар «халық жауы» әрекеттерімен түсіндірілді.

Қазақстанда ауыл шаруашылығын күшпен ұжымдастыру нәтижесінде 1930-1932 жылдары аштық болды. 2 млн. 100 мың адам қайтыс болды. Республикадан тыс жерлерге 1 млн.астам көшпенділер қоныс аударды, олардың 616 мыңы қайтарымсыз және 414 мыңы кейіннен Қазақстанға оралды.

Халықтың күшпен қоныс аударуы – өткен елдің ең қайғылы беттерінің бірі. Соғыс алдындағы кезеңде және Ұлы Отан соғысы жылдарында туған жерлерінен Қазақстанға немістер, поляктар, қалмақтар, қарашайықтар, балкарлар, шешендер, ингуштар, түркілер-месхетиндер, Қырым татарлары, болгарлар, гректер, курдтер, литвалықтар, эстондықтар, кәрістер қоныс аударды. Қазақстанда арнайы ауылда 900 мыңнан астам адам болған. Осы қиын күндері қазақ халқы, республиканы мекендеген түрлі ұлт өкілдері қуғын-сүргінге ұшыраған халықтарға көмек көрсетті.

Сталиндік қуғын-сүргін соғыстан кейінгі кезеңде де көптеген бұрынғы тұтқындарды – Кеңес армиясының солдаттары мен офицерлерін қамти отырып жалғасты.

Тарихи өткен-бұл халықтың естелігі. Өткенсіз шынайы өмір болмас, сондықтан өз тарихын ұмытпау, жетістіктер мен қайғылы сәттерді білу маңызды. Өз мемлекетін дамыту, болашақта теріс фактілерді болдырмау үшін өткеннің қателіктерінен үйрену керек. Тек жалпыадамзаттық құндылықтардың басымдығы ғана адамзатты осындай қылмыстардың қайталануынан арылтуы мүмкін.